Αυξημένες πιθανότητες για λευκά Χριστούγεννα

από Admin Πεμ Δεκ 18, 2008 3:40 pm

Γράφει ο Νίκος Γκίκας

Βρισκόμαστε σε μια κρίσιμη καμπή, όσον αφορά την εξέλιξη των συστημάτων
στην Ευρώπη. Το πώς αυτά θα διαμορφωθούν τα προσεχή 24ωρα, θα μας
δώσουν κι ένα δείγμα για την εξέλιξή τους στο τελευταίο Σαββατοκύριακο
πριν τα Χριστούγεννα, αλλά και το διάστημα μεταξύ Χριστουγέννων και
Πρωτοχρονιάς.
Αναλυτικά:
Αυτό που θα πρέπει να έχουμε υπόψιν μας είναι πως, μετάτο Σαββατοκύριακο 20-21/12 ο καιρός θα εξελιχθεί προς το ψυχρότερο, μεεπαναφορά της θερμοκρασίας, αρχικά σε κανονικά επίπεδα ή και λιγο

χαμηλότερα και στη συνέχεια, περεταίρω πτώση. Ούτως η άλλως βέβαια,
μέσα στην αυριανή ημέρα, οι καιρικές συνθήκες στην χώρα μας, θα
περάσουν σε μια περίοδο αρκετά βροχερή, ιδίως για τα δυτικά τμήματα της
χώρας, χωρίς να λείπουν τα φαινόμενα και από άλλες περιοχές. Κατά τη
διάρκεια αυτής της εξέλιξης, η θερμοκρασία θα σημειώνει διαδοχικές
πτώσεις, καθώς η χώρα μας θα αρχίσει να γίνεται το επίκεντρο της
κυκλωνικής δραστηριότητας που απασχολεί την Μεσόγειο.

Αυτή η εξέλιξη, συσχετίζεται άμεσα με την δημιουργία αντικυκλώνα
εμποδισμού στην άκρα δυτική Ευρώπη αρχικά ο οποίος ουσιαστικά θα
αποκόψει την κυκλωνική δραστηριότητα στην περιοχή μας. Αυτό που προς το
παρόν είναι εξαιρετικά δύσκολο να προβλεφθεί είναι η μορφή αυτού του
εμποδισμού, τουλάχιστον στην πρώτη φάση του και αν το σχήμα του θα
ευνοήσει την κάθοδο ακόμα ψυχρότερων αερίων μαζών προς την χώρα μας,
και με ποιόν τρόπο. Αυτό που μπορούμε να εξάγουμε σαν ένα σχετικά
ασφαλές συμπέρασμα είναι το γεγονός οτι, αυτός ο εμποδισμός θα έχει
διάρκεια περίπου 2 εβδομάδων από τις 20 του μηνός δηλαδή έως και λίγες
μέρες μετά την πρωτοχρονιά.

Η έφραση "αντικυκλώνας
εμποδισμού" χρησιμοποιείται συχνά σε αυτές τις αναλύσεις. Καθώς σε
αυτήν πρόκειται να ασχοληθούμε κυρίως με αυτήν την κατάσταση στην
ατμόσφαιρα, κρίνεται σκόπιμο να κάνουμε μια σύντομη περιγραφή, πριν
προχωρήσουμε σε περεταίρω άνάλυση.

Κατ'αρχήν οι αντικυκλώνες,
είναι περιοχές υψηλών πιέσεων μέσα στην ατμόσφαιρα και συνήθως αυτό
συμβαίνει τόσο στα χαμηλότερα στρώματα όσο και στα υψηλότερα. Δηλαδή η
περιοχή που έχουμε υψηλότερες πιέσεις από τις γειτονικές στην ανώτερη
τροπόσφαιρα, είναι και η περιοχή με υψηλές πιέσεις και στην επιφάνεια.
Αυτή η περιοχή λέμε πως καλύπτεται από αντικυκλώνα και οι συνθήκες, που
επικρατούν σε αυτήν, λέμε πως είναι οι αντικυκλωνικές, οι οποίες έχουν
και συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, με κυριότερο την καλοκαιρία (τις
περισσότερες φορές). Οι περισσότερες περιπτώσεις των αντικυκλώνων
πρόκειται για γρήγορα μετακινούμενες "σφήνες" στην γενικότερη ροή των
ανέμων στην ατμόσφαιρα, η οποία είναι από τα δυτικά προς τα ανατολικά.
Αν μάλιστα φανταστούμε την ατμόσφαιρα του βορείου ημισφαιρίου σαν ένα
μεγάλο ποτάμι τότε, αυτές οι σφήνες μοιάζουν σαν τα εμπόδια σε αυτό το
γενικότερο ρεύμα, όπου ακριβώς πίσω τους η ροή στρέφεται προς τα δεξιά,
δηλαδή (μιλώντας για την ίδια την ατμόσφαιρα) τις περισσότερες φορές
προς το νότο, ή έχοντας περισσότερο νότια συνιστώσα. Αντικυκλώνας
εμποδισμού είναι όταν, ένα τέτοιο εμπόδιο, μια τέτοια σφήνα παραμένει
σε μια περιοχή για ένα διάστημα μεγαλύτερο της μίας εβδομάδας, οπότε
ολόκληρη η ροή των ανέμων αλλάζει πάνω από μια ευρύτερη περιοχή, όπως
είναι η Ευρωπαική ήπειρος.

Έτσι λοιπόν, από το Σάββατο 20/12
και μετά, αντικυκλώνας εμποδισμού θα εισέλθει από τον Ατλαντικό,
καλύπτοντας σταδιακά τμήματα της Δυτικής Ευρώπης. Αυτό, μετατοπίζει σε
πρώτη φάση, σταδιακά την κυκλωνική δραστηριότητα από την περιοχή της
κεντρικής Μεσογείου προς την χώρα μας και την ευρύτερη Βαλκανική
χερσόνησο, με άμεσο αποτέλεσμα τις βροχές και την πτώση της
θερμοκρασίας, τουλάχιστον σε κανονικά επίπεδα. Σε δεύτερη φάση όμως,
καθώς ο εμποδισμός εδραιώνεται για τα καλά στην περιοχή της
κεντροδυτικής Ευρώπης, ένα νέο κύμα της Ατλαντικής κυκλοφορίας, θα
στραφεί τελικά προς το νότο εισβάλλοντας από την περιοχή της
Σκανδιναβίας προς την Βαλκανική. Αυτό, θα φέρει ακόμα ψυχρότερες αέριες
μάζες από την περιοχή προς την χώρα μας κι ένα νέο κύμα κακοκαιρίας,
που θα γίνει αντιληπτό από την Τρίτη 23/12 και μετά, με κύριο
χαρακτηριστικό τις χιονοπτώσεις ακόμα και σε πεδινά τμήματα της
ανατολικής Ελλάδας από το Βόλο και νοτιότερα, ενώ σε περιπτωση που αυτό
το κύμα δεν ανακοπεί από την ύπαρξη άλλων παραγόντων τότε, λευκά
Χριστούγεννα δεν αποκλείεται να κάνει και η Αθήνα αλλά και νησιωτικά
τμήματα, όπως για παράδειγμα οι βόρειες Κυκλάδες.

Η ύπαρξη
άλλων παραγόντων έχει να κάνει με την μορφή και το σχήμα που θα πάρει ο
εμποδιστής αντικυκλώνας. Εναλλαγές μεσημβρινής και ζωνικής κυκλοφορίας
είχαμε πάμπολλες αυτό το Φθινόπωρο, με αρκετά παραδείγματα εγκαθίδρυσης
εμποδισμών στην κυκλοφορία της Ευρώπης.

Στην πλειονότητα των
περιπτώσεων όμως, οι εμποδισμοί λάμβαναν χώρα είτε κατά μήκος μέσα στην
Ευρώπη, χωρίς δηλαδή να καταφέρουν να διεισδύσουν σε μεγάλα γεωγραφικά
πλάτη καλύπτονας δηλαδή μεγάλη έκταση από τα δυτικά προς τα ανατολικά,
είτε να συμβαίνουν αρκετά δυτικά και μέσα στον Ατλαντικό, με αποτέλεσμα
οι ψυχρές εισβολές να βρίσκουν δίοδο στην Δυτική Ευρώπη έως και την
Ισπανία ή το πολύ στα κεντρικά τμήματα, έως και την Ιταλία, με
αποτέλεσμα η χώρα μας να βρίσκεται στον θερμό τομέα όλων των
συστημάτων.

Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα της πρώτης περίπτωσης
ήταν η κακοκαιρία στο δεύτερο δεκαπενθήμερο του Σεπτεμβρίου, όπου
αντικυκλώνας κάλυψε το μεγαλύτερο μέρος της Κεντρικής Ευρώπης,
αποκόπτοντας μια λίμνη ψυχρών αερίων μαζών στην κεντρική και την
ανατολική Μεσόγειο. Οι συνεχείς βροχές και το κρύο ήταν το
χαρακτηριστικό του καιρού στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας μας
τουλάχιστον έως και τις πρώτες μέρες του Οκτώβρη.

Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα της δεύτερης περίπτωσης ήταν, η
παρατεταμένη κακοκαιρία από τις 15/11 έως και τις 24 του μηνός, αλλά
και στις αρχές εκείνου του μήνα, όπου εκτεταμένες χιονοπτώσεις έλαβαν
χώρα στην Αγγλία, την Γαλλία και πολλές περιοχές της Ισπανίας επίσης. Η
χώρα μας μάλιστα στις αρχές του μήνα, δεν επηρεάστηκε, ενώ οι
θερμοκρασίες ήταν ιδιαίτερα αυξημένες, σχεδόν σε επίπεδα ρεκόρ.

Αν θα μπορούσε να εξελιχθεί η κατάσταση που έρχεται τώρα με τέτοιο
τρόπο, ώστε δηλαδή να συμφωνεί με το κυκλοφοριακό μοτίβο που έχουμε
συνηθίσει έως τώρα να βλέπουμε τότε, αυτό που θα μπορούσαμε να δούμε
σαν εξέλιξη για τις επόμενες μέρες είναι, πως μετά την Δευτέρα-Τρίτη
22-23 του μηνός, ο καιρός να αποκτάει αρκετά κρύα χαρακτηριστικά, με
μουντές συνθήκες στα κεντρικά και βόρεια, ασθενείς χιονοπτώσεις κυρίως
από τα ημιορεινά και άνω και κάποιες καταιγίδες στα νοτιότερα και
κυρίως τα παραθαλάσσια. Αυτό θα μπορούσε να έρθει σαν αποτέλεσμα του
εγκλωβισμού μιας ακόμα λίμνης ψυχρών αεριων μαζών στην Μεσόγειο, η
οποία θα ανακυκλώνει την ύπαρξή της στην περιοχή μας, χωρίς να μπορεί
να αποκτήσει κάποια περισσότερη τροφοδοσία ψύχους από τα βόρεια, μιας
που ο αντικυκλώνας θα κάλυπτε κατά μήκος το μεγαλύτερο τμήμα της
Ευρωπαικής ηπείρου. Ένα σενάριο δηλαδή, που μοιάζει αρκετά με την
κατάσταση στο τέλος του Σεπτέμβρη, με την διαφορά οτι μιλάμε για
χειμερινές συνθήκες και οχι φθινοπωρινές και αντίστοιχα, χαμηλότερες
θερμοκρασίες τώρα.

Εδώ και 36 ώρες από την στιγμή που
γράφεται αυτό το κείμενο, υπάρχει μια σημαντική διαφοροποίηση των
προγνωστικών μοντέλων σε σχέση με το προαναφερθέν σενάριο. Τα κύρια
runs των μεγαλύτερων παγκόσμιων προγνωστικών μοντέλων δείχνουν
"δυναμική παρέμβαση" του αντικυκλώνα στην κυκλοφορία του βορείου
Ατλαντικού και εκβάθυνσή του πάνω από την περιοχή της κεντροδυτικής
Ευρώπης, με αποτέλεσμα κόψιμο της Ατλαντικής και βορειοευρωπαικής ροής
στην μέση. Αυτό, είναι κάτι που δεν έχει ξανασυμβεί τουλάχιστον από το
καλοκαίρι και μετά. Αυτό σημαίνει πως μέσα σε λίγες ώρες αφ'ότου συμβεί
αυτό, ξεκινάει η κάθοδος αρκτικών αερίων μαζών από την Σκανδιναβία προς
την Βαλκανική, αφού ο εμποδιστής θα εκτρέψει το ρεύμα των αερίων μαζών
σε μεγάλο βαθμό. Η ακραία εξέλιξη αυτής της κατάστασης θα μπορούσε να
οδηγήσει κατ ευθείαν στην δημιουργία χαμηλού βαρομετρικού στο
νοτιοανατολικό Αιγαίο, με το σύστημα να παραμένει στην περιοχή,
παρατείνοντας τα φαινόμενα για τουλάχιστον 1-2 μέρες μετά τα
χριστούγεννα, ενώ στόχος θα γίνουν εξ αρχής τα ανατολικά προσήνεμα της
χώρας μας με χιονοπτώσεις ακόμα και σε παραθαλάσσιες περιοχές. Η
διευρυνση του εμποδισμού και η αναμενόμενη παραμονή του στην
κεντροδυτική Ευρώπη, θα μπορούσε να δημιουργήσει μια επανάληψη μιας
τέτοιας κακοκαιρίας και προς την πρωτοχρονιά, προτού αυτή η κατάσταση
καταρρεύσει τελικά προς την χώρα μας. Ένα τέτοιο σενάριο βασίζεται στο
γεγονός οτι τις προηγούμενες μέρες έχουν προηγηθεί εκτεταμένες
χιονοπτώσεις σε ένα μεγάλο τμήμα της κεντρικής και της δυτικής Ευρώπης,
όπου μετά από μια τέτοια εξέλιξη είθισται να εμφανίζονται
αντικυκλωνικές συνθήκες και να δημιουργείται μεγάλος εμποδισμός.

Ενδιάμεσα σενάρια, υπάρχουν σίγουρα και οφείλονται στην κατάσταση που
θα έχει προηγηθεί στην χώρα μας. Η παραμονή χαμηλών πιέσεων στην μέση
και ανώτερη τροπόσφαιρα της περιοχής μας, αποτέλεσμα της κακοκαιρίας
που αναμένουμε τις επόμενες μέρες, θα μπορούσε να εκτρέψει την κάθοδο
ψυχρών αερίων μαζών μετά τις 23/12, δυτικότερα προς την Ιταλία. Έτσι σε
πρώτη φάση πριν τις αμέσως επόμενες μέρες ολοκληρωθεί η κακοκαιρία, θα
μιλάμε για χιονοπτώσεις κυρίως στην βόρεια Ελλάδα και σε κάποιες
κεντρικές περιοχές, και βροχές και καταιγίδες νοτιότερα, ενώ στο
τελείωμα αυτής της κατάστασης, θα μπορούσε η ψυχρή εισβολή να επηρεάσει
και τα νότια τμήματα της επικράτειας, μετά τα Χριστούγεννα,
εξασθενημένη όμως, χωρις να αποκλείονται σε καμμία περίπτωση προσκαιρες
χιονοπτώσεις, ακόμα και σε πεδινές περιοχές.

Παρ'ολα αυτά, η
εμφάνιση αυτής της τάσης 36 ώρες πριν στα προγνωστικά μοντέλα, στην
ακραία εκδοχή αυτής της ψυχρής εισβολής, είναι ένα δείγμα οτι και αυτή
η εκδοχή μπορεί να συγκεντρώσει πολλές πιθανότητες. Θεωρούμε πως, το
ξεκαθάρισμα των σεναρίων θα γίνει την Παρασκευή και το Σάββατο
19-20/12, οπότε και θα επιχειρήσουμε νέα εκτίμηση και ανάλυση της
κατάστασης. Παρ'όλα αυτά, οι πιθανότητες για λευκά Χριστούγεννα, στις
περισσότερες κεντρικές και βόρειες περιοχές της χώρας μας είναι πλέον
αρκετά αυξημένες.

http://www.meteorasis.gr/content/view/2546/32/